Аудармашынің кәсіби этикасы

Екі тілді білушілер,

       бір тілден екінші тілге аударса,

                 бұл пікір анағұрлым ақиқаттан алыс,

                             жаза білетін адамның бәрі ақын емесқо.

Аудармашынің кодексі

• Аудармашы өзіне жүктелген міндетті білуі тиіс. Баяндаманың, іскерлік келіс сөздердің, кітаптің рейтингі тікелей аудармашынің біліміне, жасаған жұмысына және жан дүниесінің ат салысып аударғанына байланысты.   

• Ғылымнан басқа, ең бірінші лингвистикалық дайындығы, жалпы теориялық аудара білуі, жан жақтылығы, техникалық құралымдардың мағнасын жеткізе білу, сонымен қатар аудармашы тапқырлығымен, алғырлығымен, барлық қиындықтарды ақылға салып өзінің білімділігін көрсете білуі керек. 

• Оған қоса әртістік, юморлық сезімі, баяндамашыға айнала білуі, ақпаратты тыңдармандарға қиындықсыз жеткізе білу. Сонымен қатар "Байқаусыз қалу өнерін" менгеруі тиіс.    

• Қызметінің жұмысына байланысты аудармашыны аузша және жазба деп бөледі. Бірінші топ өз кезегінде дәйекті және ілеспе аудармашылар, ал екінші топ - техникалық және көркем әдебиет аудармашылар. Әр түрлі аудармалар зейінді және темпераментті қажет етеді.  Ауызша аудармашы жинақ болу керек: оның мақсаты- толық ақпаратты қазір және осы жерде беруі керек. Оның сөздікке қарап, мамандармен ақылдасуға мүмкіндігі жоқ. Ол қоянан рагу жасауы тиіс қол астында тек қана мысық болсада.  

• Аудармашы ылғи көпшілік ортасында болад және назар соған аударылады, сондықтан оған мәмлегер саясаткер сияқты, этикетті сақтауы керек, сонымен қатар сабырлы, абайлы болу керек қандай да болмаса жағдайда. "Қарапайым сөзде тым дөрекі естілуі мүмкін оны өзін қалай айтуына байланысты", - жапондық мақал - мәтелде айтылғандай. 

• Адамның түріде келбетті болуы керек. Боянғаның, жаққан далабын, шашының жиналғаны, тырнағының боялғандығы көзбен адамды өзіне тартады. Сонымен қатар киімі, стилі- оның ішінде костюм қара немесе қоныр түсті және жақсы аяқ киім болу керек.     

• Сізге осы жұмыстың ұнайтының көрсетініз, шынайы болыңыз, аударылатын мәтінің мазмұның дұрыс аударңыз. Шаршағаныңызды көрсетпеуге тырысыңыз. Екі жақтын мүддесін түсінуге тырысыңыз, айтылмаған нәрсені қоспаныз. 

• Жұмыста аудармашы өзін толықтай жұмысқа дайндауы қажет. Өмірінізде жолыңыз болмай келе жатса да көрсетпеніз, жұмыс жасап жатқандар сезбеуі керек. Сіздің міндетіңіз - өзіңіздің аударып жатқан жұмысынызға қалыс қарамау керек. Психолог, социолог, физиономист болуңыз керек, өзіңізді ұстай білу керек.

• Халықаралық конфиренцияларда аудармашыға оның аударғанына емес оның жеткізіп сөйлей білуіне төлейд. Сөйлей білу, оны жеткізу үлкен шеберлікті талап етеді. Сөйлегенде анық жағымды дауыспен тыңдаушыларды қызықтра білу қажет. "Сөйлегенде анық сөйле, барабан ұрсан ұр, барлғы естісін" - деп жазылған қытай мақал - мәтелінде. Жақсы айтылған сөз - абзал адамның имиджин көрсетеді.